“ཀླུ་ཁང་པས་སྙིང་སྟོབས་ཆེན་པོས་རྒྱ་མིར་ལན་འདེབས་བྱས་པ་དེར་ཕྲན་བརྩི་མཐོང་ཆེན་པོ་ཡོད་”

བོད་མི་རིགས་ནམ་ཡང་བརྗེད་ཐབས་བྲལ་བའི་སྲིད་ཟུར་དམ་པ་ཀླུ་ཁང་པ་མཆོག་གི་ཐོག་མའི་ཁྱིམ་ཚང་འབྱུང་ཁུངས་ནི། ྋརྒྱལ་བ་སྐུ་ཕྲེང་བདུན་པ་བསྐལ་བཟང་རྒྱ་མཚོའི་སྐབས་ཀྱི་གཞུང་ས་དགའ་ལྡན་ཕོ་བྲང་ཆེན་པོའི་ཞབས་འབྲིང་པའི་མི་རྒྱུད་ཡིན་པ་དང་། བཀའ་གདམས་བསྟན་པའི་གདན་ས་འཕན་པོ་རིག་པའི་འབྱུང་གནས་སུ་ནང་སོ་ཐོབ་པའི་ཁྱིམ་ཚང་ཉི་ཤུ་རྩ་ལྔ་ཡོད་པའི་ནང་ཚན་བདེ་མཁར་ནང་སོ་ཞེས་པ་ཞབས་རྟེན་ཕ་གཞིས་སུ་གཏན་ཚིགས་དམར་ནག་དང་འབྲེལ་བའི་གསོལ་རས་བཀྲིན་བསྐྱངས། མི་རབས་ནས་མི་རབས་བར་རྒྱུན་མ་ཆད་པར་ཞབས་འདེགས་གཟེངས་སུ་ཐོན་པ་ཞུས་པ། དེ་མཚུངས་ྋརྒྱལ་དབང་སྐུ་ཕྲེང་རིམ་བྱོན་དབྱར་དུས་སྤྲོ་སེང་དུ་ཆིབས་བསྒྱུར་གནང་ཡུལ་རྩེ་ཕོ་བྲང་ཆེན་པོའི་རྒྱབ་ཏུ་ཡོད་པའི་རྫོང་རྒྱབ་ཀླུ་ཁང་གི་ཁང་གཉེར་ལས་འཛིན་ཞུ་དགོས་སྟབས་ཕལ་ཆེ་བས་ཀླུ་ཁང་པ་ཞེས་འབོད་ཀྱི་ཡོད་པ་དང་། གཞུང་གི་མཚན་ཐོའི་ནང་ཕ་གཞིས་ཀྱི་མིང་བདེ་མཁར་བ་ཅེས་ཞུ་ཡི་ཡོད།

སྲིད་ཟུར་དམ་པ་ཀླུ་ཁང་པ་མཆོག་ནི་མི་རིགས་ཀྱི་ལས་དབང་ཉག་ཕྲའི་སྐབས་སུ་༸རྒྱལ་མཆོག་སྐུ་ཕྲེང་བཅུ་གསུམ་པ་དང་བཅུ་བཞི་པ་གཉིས་ཀྱི་དགྱེས་ཚོར་གནང་ཡུལ་དང་བོད་གཞུང་དགའ་ལྡན་ཕྲོ་བྲང་ཕྱོགས་ལས་རྣམ་རྒྱལ་ལ་ཞབས་ཞུ་ངོ་དགའ་སྤྲེལ་ལད་ཀྱིས་གཞན་དབང་དུ་མི་འགྱུར་བར་ཁ་ཡོད་ལག་ཡོད་ཀྱི་ཞབས་འདེགས་སྒྲུབ་མཁན་རླབས་ཆེན་གྱི་མི་སྣ་ཡིན་པ་མ་ཟད། ཐུགས་གཤིས་མེ་ལོང་ལྟ་བུ་ཕྱི་གསལ་ནང་གསལ་ཞིག་ཀྱང་ཡིན།

ཆུ་གླང་། ཕྱི་ལོ་༡༩༡༣ ལོར་མདོ་སྨད་ཞི་དྲག་སྤྱི་འདོམས་བཀའ་བློན་བླ་མ་བྱམས་པ་བསྟན་དར་མཆོག་གི་ལས་བྱ་བཀའ་དྲུང་བསྐོ་བཞག་གནང་བ་ལྟར་མདོ་སྤྱི་གར་ཕེབས་ལྷན་བཅར་གནང་སྟེ་ཐོག་མར་ལྷོ་རྫོང་ཁུལ་དུ་བཞུགས་ཏེ་རི་བོ་ཆེ་དང་། ཁྱུང་པོ་དཀར་ནག་སེར་གསུམ། དཔའ་ཤོད་ཁུལ་ཡོད་རྒྱ་དམག་རྣམས་མཐར་སྤྲོད་གནང་སྟེ་རིམ་བཞིན་ཆབ་མདོའི་ས་ཁུལ་ཡོངས་རྫོགས་ཚུར་བཞེས་ཏེ་མདོ་སྤྱིའི་བཞུགས་ཡུལ་ཆབ་མདོར་སྤོ་གནང་མཛད་པ་དང། དམག་སྒར་ཁག་ལ་བཀོད་ཁྱབ་གནང་རྒྱུ། གསར་དུ་དཔུང་སྣོན་དང། ལས་སྣོན། རྫས་མདེལ་ཞུ་གཏོང་སོགས་ཀྱི་ཕྱག་ལས་ཕན་ནུས་ལྡན་པ་རྒྱ་ཆེར་གནང་བ་མ་ཟད། ཆབ་འབངས་མི་སེར་གྱི་བདེ་སྡུག་སྙན་ཞུ་ཕུལ་རིགས་སྐབས་འཕྲལ་སོ་སོར་ཐོན་ཐབས་ཁོ་ན་ལས། སྒེར་ཕན་གྱི་དོན་དུ་འཕར་མའི་བརྡབ་བསིགས་བཏང་བའི་ལབ་གླེང་སྤུ་ཙམ་བྱུང་མྱོང་མེད།

ཆུ་ཕག་སྤྱི་ལོ་ ༡༩༢༣ ལོར་ཞབས་པད་ཚ་རོང་ཟླ་བཟང་དགྲ་འདུལ་གྲོ་མོ་ནོར་བུ་མཚོ་འཁྱིལ་དུ་གཞུང་གི་དངུལ་པར་ལེབ་གཏོང་ལ་གཟིགས་སྐོར་དང་། རྒྱ་གར་དང་། བལ་ཡུལ་བཅས་པར་གནས་གཟིགས་སུ་ཕེབས་སྐབས་བཀའ་འབྲེལ་དམིགས་བསལ་ཞབས་ཞུར་གཏོང་གནང་མཛད་པ་ལྟར་ས་གནས་སོ་སོ་ནས་གང་ཅིའི་གསང་སྙན་སྐབས་འཕྲལ་སོ་སོར་འབུལ་ལམ་ཞུ་གནང་མཛད་པས་། ཀུན་གྱིས་ཡི་སྨོན་བྱེད་ཡུལ་དུ་གྱུར།

ཆུ་སྤྲེལ། སྤྱི་ལོ་ ༡༩༣༢ ལོར་འཕྲུལ་ཐོག་ཤོག་དངུལ་ཚོན་ཁྲ་དཔར་འདེབས་བྱེད་མིའི་ཐུགས་འགན་རྣམས་ལྷ་གཉེར་ཀླུ་ཁང་པར་དམིགས་བསལ་གྱིས་གནང་རྐྱེན་ལོ་ཤས་རིང་གྲ་བཞི་གློག་འཕྲུལ་ཁང་རང་ལ་བཞུགས་ཏེ་ཤོག་དངུལ་དཔར་ཐོན་བསྡད་སོང་རྩིས་ཁྲ་སྨོས་ཅི། མདོར་ན་མཚོན་དང་། ཤོག་རོ་ཚུན་ཆད་བདག་ཚགས་ཀྱིས་རྩིས་ཞུ་སོགས་ཁམས་དྭངས་གནང་བས་༸གོང་ས་བཅུ་གསུམ་པ་མཆོག་གིས་ཐུགས་དགྱེས་མཉེས་ཆེན་པོ་གནང་ཡུལ་ཞིག་ཀྱང་ཡིན། དེ་རྗེས་༸གོང་ས་སྐྱབས་མགོན་བཅུ་གསུམ་པ་ཆེན་པོའི་གསེར་སྡོང་རིན་པོ་ཆེ་དགེ་ལེགས་འདོད་འཇོ་གསར་གཞེངས་སྐབས། འགྲོ་གྲོན་གསེར་དངུལ་ཟངས་ལྕགས་དང་། ལས་མིའི་གླ་ཕོགས་འབྲུ་དངུལ་སོགས་བསྡད་སོང་རྩིས་ཚང་མའི་འགན་འཁུར་ལྷ་གཉེར་ཀླུ་ཁང་པས་བཞེས་ཏེ་ལོ་རྒྱུན་གང་ཙམ་ཕྱག་ལས་གནང་རིང་ལྷག་བསམ་རྣམ་དག་དང་། སྦྱོར་དངོས་རྗེས་གཙང་གནང་བའི་མཛད་རྗེས་མི་དམན་པ་བཞག་ཡོད།

ས་སྟག་སྤྱི་ལོ་ ༡༩༣༨ ལོར་རྩིས་དཔོན་བསྐོ་གཞག་གནང་།  ཆུ་ལུག་སྤྱི་ལོ་ ༡༩༤༣ ལོར་ནས་བཟུང་དགའ་ལྡན་སྟོན་ཆོས་དང་། དགེ་བཤེས་གཏོང་བསྣོན། སྨོན་ཚོགས་ཐེབས་རྩ་སོགས་མ་དངུལ་འཕར་མ་བཅས་ཀྱི་རྩིས་ཁྲ་ཁག་གཙང་མར་བཟོས་གནང་ཡོད།

༸གོང་ས་མཆོག་གིས་ཐུགས་རེ་ཆེན་པོས་སྲིད་བློན་ཀླུ་ཁང་པ་མཆོག་སྲིད་ཚབ་ཏུ་བསྐོ་བཞག་གནང་དུས་སྐུ་དྲག་གཞན་ལྟར་གཟབ་རྒྱུན་ན་བཟའ་ལེགས་གྲས་སོགས་ཀྱི་མཐུན་རྐྱེན་གང་ཡང་མེད་སྟབས། རྟགས་རྟེན་མ་འཇོལ་ཙམ་གྱི་མཛད་སྒོ་སྟབས་བདེ་ཞིག་གི་སྒོ་ནས་སྲིད་ཚབ་ཀྱི་བཞུགས་ཁྲིར་ཕེབས་པ་རེད། སྣང་ར་དགེ་འདུན་བཟོད་པ་ལགས་ཀྱིས་“ སྐུ་ངོ་ཀླུ་ཁང་པས་ང་གཉིས་ཀྱི་ལག་པ་ནས་པད་ཤག་ཞ་ར་གཅིག་ཀྱང་མ་བཟས་པ་མ་ཟད་ཁ་བཏགས་སྐྱ་ཤ་ཙམ་ཡང་ལེན་མ་སོང་།”ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་སྲིད་ཟུར་མཆོག་གི་རྒྱུན་ལྡན་གྱི་ཕྱག་ལས་གནང་སྐབས་ལྐོག་རྔན་སོགས་རྩ་བ་ནས་བཞེས་མྱོང་མེད།

༸གོང་ས་ཆེན་པོ་མཆོག་གྲོ་མོར་ཆིབས་བསྒྱུར་གནང་སྟེ་ཁམས་ཕྱོགས་ཀྱི་གནས་ཚུལ་ཉིན་རེ་བཞིན་ཉེས་འགན་ཇེ་ཆེར་འགྲོ་བའི་སྐབས་མི་ངན་འགའ་ཤས་ཀྱིས་ལྷ་སའི་ནང་འུར་གཏམ་ཆེད་བཟོས་རྐུན་ཇག་དང། བཅོམ་འཕྲོག་ཡོང་རྒྱུར་ཚང་མར་བློ་གཡེང་ཆེན་པོ་བྱུང་ཡང། སྲིད་ཚབ་བློ་བདེ་རྣམ་གཉིས་ནས་ཐུགས་འགན་བཞེས་ཏེ་ལྷ་ཞོལ་གཉེར་མི་དཔོན་དང། ཁྲིམས་སྲུང་རྣམས་ལ་བདེ་འཇགས་བལྟ་རྟོགས་དགོས་པའི་བཀའ་ཁྱབ་ཐོག གཞུང་ཞབས་སེར་སྐྱ་སྦྲེལ་པོ་ཁག་བགོས་ཀྱིས་མཚན་མོ་ལྟ་སྐོར་བྱེད་འཇུག་གནང། གྲོང་ཁྱེར་གྱི་བཟའ་བཅའི་རིན་ཐང། མདོར་ན་གཟན་མེ་ཤིང་ཡན་གྱི་རིན་གོང་ལ་བལ་ཉོ་དཀོན་ཚོང་མི་ཆོག་པའི་ཞིབ་འཇུག སྨོན་ཚོགས་སྐབས་འབྲས་སྤུངས་ཚོགས་ཆེན་དགེ་བསྐོས་ཟུང་ནས་སྔར་ལམ་ཁྲིམས་གནོན་བྱེད་རྒྱུར་བརྡབ་གསིགས་མི་ཆོག་པའི་ཚ་བརྗིད་ཅན་གྱི་བཀའ་ཁྱབ་འདོམས་པ་སོགས་ཡུལ་སྤྱིའི་བདེ་འཇགས་དང། དཔལ་འབྱོར། ལྷག་པར་གཞུང་གི་སྔར་སྲོལ་སྒྲིག་ཁྲིམས་བཅས་ལ་ཐུགས་སྣང་ཧ་ཅང་ཆེན་པོ་གནང་སྟེ་ཡུལ་མི་སེར་སྐྱ་མཆོག་དམན་ཚང་མས་སྲིད་ཚབ་བློ་བདེ་གཉིས་ནས་མཚན་དོན་དང་མཚུངས་པའི་ང་ཚོ་བློ་བདེ་བག་ཕེབས་བཟོས་གནང་བྱུང་ཞེས་ཀུན་གྱི་སྤྱི་མོས་དང། བསྔགས་བརྗོད་ཆེན་པོ་ཞུ་གི་ཡོད།

སྲིད་ཚབ་མཆོག་གིས་༸གོང་ས་མཆོག་གི་ཐུགས་རེ་ལྟར་གཞུང་དོན་ཕྱག་ལས་གཡོ་ཟོལ་ཉིན་གཅིག་ཙམ་ཡང་གནང་མེད་པར་ལོ་འཁོར་གཉིས་ཙམ་གནང་རིང། དགུང་གསར་སོགས་འཆར་འཕར་མཛད་སྒོ་ཁག་དང་། རེས་གཟའ་སྤེན་པའི་མཛད་སེང་ཙམ་ལས། དུས་ཀུན་ཤོད་གཟིམ་ཆུང་དུ་ལྷན་རྒྱས་རྟག་ཕེབས་གནང་བ་ལས། སྙུན་དགོངས་དང། དལ་བཞུགས་སོགས་རྩ་བ་ནས་མི་གནང་བར་ཕྱག་ལས་ཆེ་ཆུང་གང་འདྲ་ཞིག་ཡིན་རུང། སྐུ་ངོ་སྲིད་ཚབ་གཉིས་ཕན་ཚུན་གཅིག་འོག་གཅིག་ཏུ་མ་འདུས་པ་ལྟ་བུ་མ་མིན་པར་ཕན་ཚུན་དགོངས་ཚུལ་ལྷུག་པོར་བརྗོད་དེ་ཐག་གཅོད་གནང་གི་ཡོད།

སྤྱི་ལོ་ ༡༩༥༡ ལོར་རྒྱ་ཇག་གིས་ཆབ་མདོར་དྲག་པོའི་བཙན་འཛུལ་བྱས་ཏེ་བཙན་ཤེད་ཆེན་པོས་ཐམ་ག་རྫུན་མ་བཟོས་ཏེ་ཆིངས་ཡིག་དོན་ཚན་བཅུ་བདུན་བཞག་བཅུག་ནས་རྒྱ་དཔོན་ཀྲང་ཅིང་ཨུ་ལྷ་སར་ཐོག་མར་འབྱོར་སྐབས། ཕན་ཚུན་འཚམས་འདྲི་གནང་རྗེས། ཁོ་བས་བོད་ཞི་བའི་བཅིངས་བཀྲོལ་ཐོབ་ནས་གྲོས་ཆོད་ཞི་དོན་ལེགས་འགྲིགས་ཟིན་པར་སྲིད་ཚབ་རྣམ་གཉིས་ཐུགས་མཉེས་པོ་བྱུང་ཡོད་ཀྱི་རེད་ཅེས་བརྗོད་དུས། སྲིད་བློན་ཀླུ་ཁང་པས་དེའི་སྐོར་ལ་རིམ་པས་བཀའ་མོལ་ཞུ་རྒྱུ་ཡོད་ཅེས་རྒྱ་དམར་གྱི་བྱ་སྤྱོད་ལ་མི་འདོད་པའི་རྣམ་འགྱུར་གསལ་པོར་བསྟན། བོད་རྒྱ་གཉིས་ཀྱི་ལས་དོན་སྐོར་གལ་ཆེའི་ཚོགས་འདུ་འཚོགས་སྐབས། བོད་མི་མང་གི་བདེ་སྡུག་ཁོ་ན་ཐུགས་སུ་བཅངས་ཏེ། རྒྱ་དམར་གྱིས་དྲག་ཤུགས་དཔུང་ངོམ་དང། འཇམ་རྩུབ་ཇི་ལྟར་བྱས་ཀྱང་། རྩ་བའི་ཞི་དོན་གྲོས་ཆོད་རྩ་བཟུང་གིས་འདི་དང་འདི་ཁྱོད་ཚོས་འགལ་བ་བྱས་སོང། འདི་དང་འདི་གྲོས་ཆོད་ནང་གསལ་མེད་ཅེས་དངོས་སུ་ངོ་ལྐོག་མེད་པར་ཁ་ཐུག་གསུངས་ཀྱི་ཡོད། ཀྲང་ཅིང་ཨུས་ཚོགས་འདུ་སར་ང་ཚོའི་བཟའ་བཅའ་ཡོངས་རྫོགས་བོད་ནས་གོ་སྒྲིག་བྱེད་དགོས། དེ་ལྟར་མི་བྱས་ན་མི་འགྲིགས་ཞེས་བཙན་ཤེད་ཀྱི་སྒོ་ནས་བཤད་དུས། སྲིད་ཚབ་ཀླུ་ཁང་པས་བོད་མི་རྣམས་སྙོམས་ཆུང་ཆོས་བྱེད་པ་ཡིན་སྟབས་ཡུལ་གྱི་ཐོན་སྐྱེད་རང་ཉིད་ལ་ལྡེང་ཙམ་ལས་མེད། ཁ་ལྷག་ཕྲན་བུ་ཡོད་རིགས་ནས་རྒྱ་དམག་རྣམས་ལ་ཟླ་བ་རེ་ཟུང་ལས་མེད་ལྡེང། གློ་བུར་དུ་ཐོན་སྐྱེད་མང་པོ་བཟོ་མི་ཐུབ་ལྷ་སར་དམག་ཤུགས་ཆེན་པོ་འདི་འདྲ་ཉར་དགོས་པའི་རྒྱུ་མཚན་མེད། ང་ཚོ་བོད་མི་དམངས་ལའང་བཟའ་འབྲུ་འདང་མིན་ལ་འབྲུ་རིགས་ཕོན་ཆེན་ཚོང་ཐབས་མི་འདུག་ཅེས་གསུངས་པ་མ་ཟད། དམག་ཤོར་བ་ལས་གྲོད་ཁོག་ལྟོགས་པ་དཀའ་ལས་ཁག་གི་རེད་ཨཱ་ཅེས་རྒྱ་དམར་གྱིས་ཞི་བདེ་བག་ཕེབས་ལ་གནས་པའི་བོད་མི་རྣམས་ཀྱི་མགོ་ཐོག་ཏུ་ཧམ་ཤེད་ཆེན་པོས་བཙན་འཛུལ་བྱས་པར་མི་འདོད་པའི་རྣམ་འགྱུར་གསལ་པོར་བསྟན་ཡོད། ཡང་ཀྲང་ཅིང་ཨུས་ང་ཚོའི་གཞུང་ནས་གྲོས་མཐུན་ལ་མིང་བཏགས་བཀོད་གསལ་ལྟར་རྒྱ་དམག་བོད་དུ་འཇོག་དགོས་ཤིང། སྡོད་ས་དང་བཟའ་ཆས་སྤྲོད་དགོས། ཁོང་ཚོ་ནི་བོད་ཀྱི་ཐོན་སྐྱེད་ཡར་རྒྱས་དང། བཙན་རྒྱལ་རིང་ལུགས་ཀྱི་བཙན་ཤུགས་འོག་ནས་སྲུང་སྐྱོབ་བྱེད་ཆེད་ཡོང་བ་ཡིན། བོད་མི་རྣམས་རང་མགོ་ཐོན་པ་དང། ས་མཚམས་ཀྱི་སྲུང་སྐྱོབ་བོད་མིས་བྱེད་ཐུབ་ན་རྒྱ་དམག་རྣམས་རྒྱ་ནག་ཏུ་ཕྱིར་ལོག་བྱེད་ཀྱི་ཡིན། ཁྱོད་ཚོ་ཁྱེད་རང་ཚོའི་རྐང་པའི་སྟེང་ལ་ལངས་ཐུབ་ན་ང་ཚོར་སྡོད་རོགས་བརྗོད་ཀྱང་སྡོད་ཀྱི་མ་རེད་ཅེས་བརྗོད་དུས་སྲིད་བློན་ཀླུ་ཁང་པས་ང་ཚོའི་ས་མཚམས་སུ་ཉེན་ཁ་བཟོ་མཁན་རྒྱ་མི་མ་གཏོགས་མེད། ང་ཚོ་རང་མགོ་ཐོན་ནས་ལོ་བརྒྱ་ཕྲག་མང་པོ་ཕྱིན་སོང་ཞེས་དང་ ཁྱོད་ཚོ་བོད་དུ་རོགས་རམ་ཆེད་ཡོང་ཚུལ་བརྗོད་མུས་ཀྱང་། ད་ཕན་རོགས་རམ་གང་ཡང་བྱས་མ་སོང་བ་མ་ཟད། རྒྱ་མི་བོད་ལ་ཡོད་པ་ཙམ་གྱིས་ང་ཚོར་དཀའ་ངལ་ཡོང་གི་འདུག་ཅེས་བདེན་དོན་ངོ་མ་རྣམས་ཞུམ་པར་མེད་གསུངས་ཡོད།

དེ་ནས་ཉིན་ཤས། རྒྱ་དམར་གྱི་དཔོན་རིགས་ཚོས་བོད་དམག་རྣམས་བཅིངས་བཀྲོལ་དམག་ལ་བསྒྱུར་བའི་དུས་སུ་བབས་ལུགས་དང་། བོད་དམག་གཞོན་ནུ་འདེམས་བསྒྲུགས་ཀྱིས་ལྷ་སར་རྒྱ་མིའི་དམག་སྒར་ནང་ལ་སློབ་སྦྱོང་དུ་གཏོང་དགོས་ཞེས་བརྗོད་སྐབས་སྲིད་བློན་མཆོག་གིས་བསམ་འཆར་དེ་ནི་དགོས་དོན་མེད་ལ་ཁས་ལེན་ཐུབ་པའང་མ་རེད། རྒྱ་ནག་ཏུ་གྲོས་མཐུན་དོན་ཚན་ ༡༧ ལ་མིང་རྟགས་བཀོད་ཚུལ་རྒྱ་མི་ཚོས་བརྗོད་པ་དེ་དག་ང་ཚོའི་མི་མང་ནས་ཁས་ལེན་བྱས་པ་མེད། གྲོས་མཐུན་གྱི་དོན་ཚན་རྣམས་ལ་ནི་རྒྱ་དམར་རང་ཉིད་ནས་ཡང་ཡང་འགལ་འདས་བྱས། བོད་ཤར་ཕྱོགས་ད་དུང་རྒྱ་མིའི་དམག་འོག་ཏུ་ཡོད། ས་ཆ་དེ་རྣམས་བོད་གཞུང་ལ་ཕྱིར་སྤྲོད་དགོས་ཀྱང་སྤྲད་ཡོད་པ་མ་རེད། བོད་ལ་རྒོལ་འཛིངས་བྱས་པ་ནི་བདེན་འབྲེལ་ཞིག་མ་ཡིན། ཞི་བའི་གྲོས་མོལ་བྱེད་སྐབས་རྒྱ་མིའི་དཔུང་དམག་དངོས་སུ་ས་ཐོག་ཏུ་བཙན་འཛུལ་བྱས་པ་རེད། བོད་དམག་རྒྱ་དམག་ཏུ་བསྒྱུར་རྒྱུའི་ཐད་ལ་བཅོས་སྒྱུར་སྐོར་བོད་མིར་བཙན་ཤེད་མི་བྱེད་པ་གྲོས་མཐུན་ནང་གསལ་ཡོད། བཅོས་བསྒྱུར་དེ་ལ་བོད་མིས་དགའ་མོས་མི་བྱེད་ཅེས་རྒྱ་དམར་སྲིད་བྱུས་ཀོ་བ་སྐམ་པོ་མགོ་ལ་གཡོག་པ་ལྟ་བུ་དེ་ལ་དངོས་སུ་ངོ་རྒོལ་གནང་ཡོད། གཡོ་སྒྱུ་ཁྲམ་གསུམ་ལ་བྱང་ཆུབ་པའི་རྒྱ་དམར་ཀྲང་ཏའེ་པེའོ་དང། ཀྲང་གོ་ཧྭ་སོགས་ནས་བོད་དམག་འདི་རྣམས་ཁོ་བ་ཚོའི་ལག་འོག་ཏུ་བེད་སྤྱོད་གཏོང་རྒྱུའི་བྱུས་ངན་བོད་དམག་གི་རུ་བརྒྱ་ཚོ་ ལས་མེད་མང་པོ་བསྡད་ཡོད་ཤིང་ཁོང་ཚོར་འཚོ་བ་དང། སློབ་སྦྱོང་གི་བཀོད་སྒྲིག་བྱས་ན་ཞེས་བརྗོད་དུས་སྲིད་བློན་མཆོག་གིས་གསུང་དོན། ད་ལྟ་ཁོ་ཚོར་སློབ་སྦྱོང་བྱས་ན་འགྲིགས་ཀྱི་མ་རེད། དེ་གང་ཡིན་ཟེར་ན། བོད་ཀྱི་གཏམ་དཔེར། མགོ་གསེར་སྐུས་བཅག་ན་བྱིན་རླབས་མེད།།  དམའ་ཉེ་བས་ཕབ་ན་དགའ་རྒྱུ་མེད།། ཟེར་བ་ལྟར་ཆབ་མདོར་ང་ཚོའི་མགོ་བོ་བརྡུངས་བའི་ཁྲག་རལ་མ་སྐམ་པར་སློབ་སྦྱོང་བྱེད་ཐབས་ག་ལ་ཡོད། དེ་ལས་སྔོན་ལ་ཆབ་མདོ་ང་ཚོར་ཕྱིར་སློག་གནང་དགོས་ཟེར་ཞེས་རྒྱ་དམར་གྱིས་ཞི་བའི་བཅིངས་འགྲོལ་ལ་ཁ་གཡར་ནས་བོད་མི་དམར་གསོད་བཏང་བའི་སྐོར་ལ་འཇིགས་ཞུམ་སྤུ་ཙམ་མེད་པར་རང་སྲོག་བློས་བཏང་གིས་ངོ་རྒོལ་གནང་། རྒྱ་དམག་ཇག་དཔོན་གྱིས་ཁ་མཁས་བསླུ་བྲིད་ཀྱི་བོད་རྒྱ་གཉིས་ཀྱི་འབྲེལ་ལམ་ཡར་རྒྱས་གཏོང་དགོས་པ་དང། བོད་ཀྱི་རྒྱལ་དར་དེ་བོད་ཀྱི་དམག་སྒར་ཁག་ནས་ཕབ་སྟེ་རྒྱ་མིའི་དར་ཆ་འཛུགས་དགོས་ཚུལ་བརྗོད་པར་སྲིད་བློན་མཆོག་གིས་རྒྱ་མིའི་དར་ཆ་བཙུགས་ན་བོད་དམག་གིས་ཕབ་ཀྱི་རེད། དེ་ལྟར་བྱུང་ན་ངོ་ཚ་པོ་ཡོང་གི་རེད་ཅེས་དང། ཡང་བོད་དུ་རྒྱ་མིས་བཙན་འཛུལ་བྱས་ཟིན་པར་བརྟེན་འབྲེལ་ལམ་བཟང་པོ་བྱེད་དགོས་ཚུལ་བརྗོད་པ་དེར་སྙིང་པོ་ཡོད་པ་ཞིག་མ་རེད། མི་ཞིག་གི་མགོ་ལ་བརྡུངས་ཏེ་ཀ་ལི་བཅག་ནས་ཁྲག་མ་བསྐམ་པར་ཡོད་མུས་སུ་དེ་དང་ལམ་སེང་གྲོགས་པོ་ཡོང་ཐབས་མེད་པ་ལྟར་རེད་ཅེས་སོགས་གཡོ་བྱུས་ལ་ལན་ཚ་བོ་ཚ་བོ་ཐད་ཀར་གསུངས་པས་ཕན་མིང་ཁོང་ཁྲོ་ལངས་ནས་སྐད་ཅོར་ཆེན་པོ་ངང་ཀླུ་ཁང་པས་ལྐོག་ཏུ་ཕྱི་རྒྱལ་བཙན་རྒྱལ་རིང་ལུགས་དང་འབྲེལ་བ་བྱས་ཚུལ་བརྗོད་ནས། ཀླུ་ཁང་པ་ལས་འཁུར་ཕྱིར་འཐེན་དགོས་ཚུལ་ཏཱ་ལའི་བླ་མར་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན་ཞེས་བརྗོད་པས་སྲིད་བློན་མཆོག་གིས་ཏཱ་ལའི་བླ་མས་ངས་ནོར་འཁྲུལ་བྱས་པ་གཟིགས་ཀྱི་ཡོད་ན་ལས་འཁུར་ལས་ལྷག་པ་སྲོག་ཀྱང་གཏོང་གི་ཡིིན། དེ་མིན་རྒྱ་མིས་ང་ཚོར་བཀའ་གནང་དགོས་དོན་མེད། རྒྱ་མིའི་བཀའ་ལ་མི་ཉན་ཐག་ཆོད་ཡིན་ཞེས་རྒྱ་དམག་ཇག་ཚོགས་ཀྱིས་དངུལ་དང་དེ་མིན་ཞི་དྲག་ཐབས་ཤེས་ཇི་ལྟར་བེད་སྤྱོད་བཏང་ན་ཡང་སྲིད་བློན་མཆོག་གིས་འཁོར་ངན་ངོ་སྲུང་དཔོན་གྱི་དགྲ་རེད་ཅེས་གསུངས་ཀྱི་ཡོད་ལ། དོན་དངོས་སུའང་རྒྱ་དམར་ཕྱོགས་ནས་དྲག་པོའི་འཇིགས་སྐུལ་ལ་མ་ལྟོས་པར་རྒྱ་མིའི་གཔོན་རིགས་ཚོ་དང་གདོང་གཏུགས་ཀྱིས་ཐད་ཀར་ལན་འདེབས་ཐེངས་མང་གནང་བ་རེད། རྒྱ་དཔོན་ཀྲང་ཅི་ཨུ་དང་། ཀྲང་ཀོ་ཧཱ་སོགས་ཀླུ་ཁང་པའི་གཟིམ་ཁང་དུ་ཐེངས་མང་བཅར་སྐབས། ཁོང་ཚོ་དང་ཆབ་སྲིད་ཐོག་ནས་བཀའ་མོལ་གནང་དུས་རྩ་དོན་དམ་བཟུང་གིས་སྐབས་རེ་ཛ་དྲག་ཙམ་དང། སྐབས་རེ་ཞི་འཇམ་ཙམ་གནང་སྟེ་གང་ལྟར་རྒྱ་མིའི་གཡོ་སྒྱུའི་འོག་ནམ་ཡང་མ་ཚུད་པ་དང་། རྒྱ་མིའི་ལག་ནས་རྡ་ཡང་གཅིག་ཀྱང་བཞེས་མྱོང་མེད། ཁོང་གིས་གཞན་གྱིས་ངོ་སྲུང་སྟེ་སྤྱི་དོན་ཆེད་བཤད་དགོས་སར་བཤད་མ་ཐུབ་པ་དང། ལས་དོན་བྱེད་དགོས་པ་རྣམས་བྱེད་མ་ཐུབ་ན། དེ་དངོས་གནས་དཔོན་གྱི་དགྲ་རེད་ཅེས་རྒྱ་དམག་ཇག་དཔོན་ཚོ་དང་། གདོང་དང་གདོང་གཏུགས་ཀྱིས་ཐད་ཀར་ལན་འདེབས་ཁ་རི་ཁ་ཐུག་ཐེངས་མང་གནང་ནས་བོད་རྒྱལ་ཁབ་དང་མི་རིགས་ཀྱི་དོན་དུ་རང་སྲོག་དོར་དགོས་བྱུང་ནའང་འགྱོད་པ་སྤུ་ཙམ་མེད་ཅེས་ཡང་ཡང་གསུངས་མྱོང་ཡོད།  དེར་བརྟེན་སྤྱི་ལོ་ ༡༩༥༢ ལོར་༸གོང་ས་མཆོག་གིས་རྒྱ་ཇག་གི་གནོན་ཤུགས་དྲག་པོའི་འོག་ལ་དཀའ་ཚེགས་ཅན་གྱི་ལས་ཀ་ཞིག་བྱེད་དགོས་བྱུང་ཞེས་གསུངས་པ་བཞིན་སྐུ་ཉིད་ཐུགས་ཕམ་ཆེན་པོའི་ངང་ནས་སྲིད་ཚབ་རྣམ་གཉིས་ལ་དགོངས་ཞུ་གནང་དགོས་བྱུང་།

སྤྱི་ལོ་ ༡༩༥༦ ལོར་༸གོང་ས་མཆོག་སྟོན་པ་མྱ་ངན་ལས་འདས་ནས་ལོ་ངོ་ ༢༥༠༠ འཁོར་བའི་མྱ་ངན་དུས་དྲན་སྐབས་སུ་བཅར་དུས་སྲིད་ཟུར་དམ་པ་མཆོག་གི་གཏན་ཞལ་ལྷན་རྒྱས་མཉམ་དུ་བཅར་ཡོད། དེ་ནས་སྲིད་ཟུར་དམ་པ་མཆོག་རྒྱ་གར་ཀ་སྦུག་ཏུ་གཏན་བཞུགས་གནང་ནས་བོད་ཀྱི་བདེ་དོན་ཚོགས་པ་བཙུགས།

སྤྱི་ལོ་ ༡༩༥༦ ལོར་༸རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་རྒྱ་གར་ལ་ཆིབས་སྒྱུར་གནང་རྗེས། སྲིད་ཟུར་དམ་ཀླུ་ཁང་པ་མཆོག་དང་སྐུའི་གཅེན་པོ་སྟག་འཚེར་རིན་པོ་ཆེ་སོགས་ཀྱིས་རྒྱ་གར་རམ་ཕྱི་རྒྱལ་དུ་སྐྱབས་བཅོལ་ལ་ཕེབས་དགོས་པའི་སྐོར་འབོད་སྐུལ་ནན་པོ་ཞུས། ༸གོང་ས་མཆོག་བོད་ལ་ལོག་ཕེབས་དགོས་མིན་ཐད་ལ་ཐུགས་ཐག་མ་ཆོད་པར་། མཐར་དཔོན་རིགས་འགའ་རེས་སྲིད་བློན་མཆོག་ལ་གསང་བ་བྱས་གནས་ཆུང་གསོལ་ནས་ལྷའི་ལུང་ཞུ་རྒྱུ་གྲོས་ཐག་བཅད། གནས་ཆུང་ཕེབས་ནས་ཁོང་གིས་བོད་ལ་ཕྱིར་ཕེབས་གནང་ན་ལེགས་པའི་ལུང་བསྟན་གནང་སྟབས།  སྲིད་ཟུར་མཆོག་གིས་ལྷན་རྒྱས་ཡོད་ས་དེ་ག་རང་ལ། མི་འུ་ཐུག་ན་ལྷ་ལ་དྲིས། ལྷ་འུ་ཐུག་དུས་སྐྱག་རྫུན་བཤད་ཅེས་༸གོང་ས་མཆོག་ལ་ཁ་རི་ཁ་ཐུག་ཏུ་ཞུས་ནས། ད་རྒྱལ་བའི་སྐུ་སྲོག་དང་བོད་སྤྱི་པའི་བདེ་རྩར་ཐུག་པའི་གནད་དོན་ཆེན་པོ་འདི་འདྲ། ངེས་པར་དུ། བོད་ཕྱི་ནང་གཉིས་ཀྱི་གནས་ཚུལ་དང་། རྒྱ་གར་གཞུང་གི་གནས་སྟངས། དེ་བཞིན་བོད་དོན་དང་འབྲེལ་བའི་ཆབ་སྲིད་པ་དང་། ཉམས་མྱོང་ཅན་གྱི་སེར་སྐྱ་གཞུང་ཞབས་རྣམས་དང་གོ་བསྡུར་བྱས་ནས། གོང་ས་མཆོག་གིས་ཐག་གཅོད་གནང་ན་ལེགས་ཞེས་ཞུས་ཀྱང་དོན་འབྲས་མ་བྱུང་།

མེ་བྱ་སྤྱི་ལོ་ ༡༩༥༧ ལོར་མཁལ་གྲང་གི་སྙུན་གཞི་ལྕེ་མོ་བྱུང་བས་ཀ་ཏར་ཧ་རིང་ཀྲིན་ནར་སིང་ཧོམ་ཞེས་པའི་སྨན་ཁང་དུ་ཟླ་གཉིས་ལྷག་བཞུགས་དགོས་བྱུང་། སྤྱི་ལོ་ ༡༩༥༨ / ༡༩༥༩ བཅས་སོ་སོའི་ནང་ལ་སྲིད་ཟུར་མཆོག་གི་སྐུའི་སྙུན་གཞི་ལྕི་མོ་བཞེས་ཡོད་ནའང་ཉིན་རེ་བཞིན་རྒྱ་གར་གཞུང་དང་ད་མིན་ཕྱི་རྒྱལ་གཞུང་ཚབ་ཁག་ལ་རྒྱ་དམར་ཇག་པས་ད་ལྟ་བོད་ལ་དྲག་པོ་བཙན་འཛུལ་བྱས་ཏེ་བོད་མིར་གདུག་རྩུབ་ཆེན་པོས་དྲག་གནོན་བྱེད་བཞིན་པ་དེ་དག་མཚམས་འཇོགས་དང་འབྲེལ། བོད་རང་བཙན་གནས་ཐབས་བདེན་པའི་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་དགོས་པའི་ཞུ་འབོད་ཞུ་རུར་ལྡི་ལིར་ཡང་ཡང་བཅར་གྱི་ཡོད།

༸གོང་ས་མཆོག་གིས་ཡང་བསྐྱར་སྲིད་ཟུར་དམ་པ་མཆོག་ལ་སྲིད་ཚབ་ཀྱི་ཐུགས་འགན་བཞེས་དགོས་པའི་བཀའ་གནང་ཡང་། སྐུའི་སྙུན་གཞི་དང་དགུང་བབས་ཀྱིས་ཐུགས་འགན་བཞེས་མ་དགོས་པའི་དགོངས་པ་ཞུས། (༸གོང་ས་མཆོག་གིས་ད་དུང་ཕྲན་ལ་སློབ་སྟོན་གནང་བཞིན་ཡོད་ཅེས་གསུངས།)དེ་མིན་མཛད་སྒོ་ཁག་དང་། གཞན་ཡང་གལ་ཆེའི་གྲོས་ཚོགས་ཁག་ལ་བཅར་ནས་ལམ་སྟོན་གནང་རྒྱུའི་དམ་བཅའ་ཞུས། དེ་ནས་ཀ་སྦུག་ནས་གཏན་ཞལ་ཚང་མར་རྡ་སར་ཕེབས་བཞུགས་གནང་། སྤྱི་ལོ་ ༡༩༦༥ ལོ་ནས་སྙུན་གཞི་ཇེ་སྡུག་ཏུ་ཕྱིན་ཏེ་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༦༦ ཟླ་བ་ ༢ ཚེས་ ༡ ཉིན་བོད་ཀྱི་ལམ་ལུགས་རྙིང་པ་འགྱུར་བ་གཏོང་འདོད་སྐོམ་པ་ཆུ་འདོད་ཡོད་མཁན་གྱི་རླབས་ཆེན་གྱི་མི་སྣ། བོད་རྒྱལ་ཁབ་ཆེན་པོའི་གཞུང་ཞབས་རྙིང་གྲས་མི་ཐོག་ནས་མི་ཐོག་ནས་གཞུང་མང་གཉིས་ལ་སྲི་ཞུའི་ཞབས་འདེགས་གཟེངས་སུ་ཐོན་པ་སྒྲུབ་མཁན་སྲིད་ཟུར་དམ་པ་ཀླུ་ཁང་པ་མཆོག་སྐུ་ཚེའི་འཕེན་པ་རྫོགས་པ་རེད།